STRESS TRANSFER TO THE PROCLITIC IN SPEECH ON THE RADIO AND TELEVISION OF THE REPUBLIC OF SRPSKA

Slađana M.  Cukut

doi:10.21618/fil2124121c

Authors

Slađana M. Cukut University of Banja Luka Faculty of Philology

DOI:

https://doi.org/10.21618/fil2124121c

Keywords:

accentuation, speech on television, stress transfer to the proclitic

Abstract

This paper is based on the material collected according to the pronunciation of professional speakers on the Radio Television of the Republic of Srpska and shows that in modern Serbian of the Ijekavian dialect words are most often pronounced without transferring the accent. It is quite common to transfer the accents from some forms of personal and demonstrative pronouns, although even then words are more often pronounced without transferring. In the forms of some other pronouns transferring occurs by exception. Stress transfer from nouns to the proclitic it is also rarely realised. Transferring is required to the proclitic ne in the negative forms of the present in the pronunciation of the professional speakers whose dialect base is the northwestern branch of the Herzegovina-Krajina dialect, which is also the case in other dialects. Anyway, in modern speech, in the transferring of accents, it is possible only from one-syllable and two-syllable words to monosyllabic proclitic, while the transferring from multi-syllable words and to monosyllabic proclitic completely disappears.

References

Belić, Aleksandar (1951), „Iz novije akcentuacije (I)“, Naš jezik, 2, 227‒237. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/9796

Bošnjaković, Žarko (2007), „Prenošenje akcenata u govoru nekih javnih medija“, Novi Sad: Zbornik Matice srpske za flologiju i lingvistiku, 50, 81–93. https://www.maticasrpska.org.rs/stariSajt/casopisi/flologija_50.pdf

Cukut, Slađana (2016), „Silazni akcenti na unutrašnjim slogovima riječi u govoru spikera Radio-televizije Republike Srpske“, Filolog, časopis za jezik, književnost i kulturu, 14: 103–111. https://doi.org/10.21618/fl1614189c

Cukut, Slađana (2017), „Prenošenje akcenata na proklitiku u govoru Srba okoline Šipova“, Srpski jezik, 22, Beograd, 679‒686. https://doi.org/10.18485/sj.2017.22.1.42

Cukut, Slađana (2021), „Srpski govori Šipova“, Srpski dijalektološki zbornik, LXVIII, 1–158.

Daničić, Đuro (1925), Srpski akcenti, Beograd – Zemun: Posebna izdanja Srpske kraljevske akademije.

Dešić, Milorad (2018), „Srpski standardni akcenat i prefksacija pridjeva i glagola“, Južnoslovenski flolog, 74/2, 13-27. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/6472

Dešić, Milorad (2019), „Silazni akcenti na nepočetnim slogovima riječi u savremenom književnom jeziku“, Naš jezik, 50/2, 59-64. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/10250

Dragin, Gordana (2005), „Prozodijske osobine govora spikera (novinara) RTV Novi Sad“, Zbornik Matice srpske za flologiju i lingvistiku, 48/1‒2: 277‒282. http://www.maticasrpska.org.rs/stariSajt/casopisi/flologija_48.pdf, 28. 11. 2020.

Dragičević, Milan (2001), „Najzapadniji srpski govori danas“, Zbornik za srpski jezik, književnost i umjetnost, I, 79–89.

Fekete, Egon (2000), „Neke pojave sistem(at)skog narušavanja akcenatske norme“, Južnoslovenski flolog, 56 (3–4), 1297–1329. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/2405

Ivić, Milka (1997), O Vukovom i vukovskom jeziku, Beograd: Biblioteka XX vek.

Ivić, Pavle, Žarko Bošnjaković, Gordana Dragin (1994), „Banatski govori šumadijskovojvođanskog dijalekta“, knj. 1, Uvod i fonetizam, Beograd: Srpski dijalektološki zbornik, 40, 1–419. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/1261

Ivić, Pavle (1998), „Srpski dijalekti i njihova klasifkacija“, Zbornik Matice srpske za flologiju i lingvistiku, 41/2, 113–132.

Jokanović Mihajlov, Jelica (1996), „Intonacione karakteristike čitanog teksta“, Srpski jezik, 1‒2, 132‒143.

Jokanović Mihajlov, Jelica (1997), „Inovacije u prozodiji reči i iskaza kao odraz aktuelnih društvenih promena“, Zbornik Matice srpske za flologiju i lingvistiku, 40: 41‒48.

Jokanović Mihajlov, Jelica (2013), Akcenat i intonacija govora na radiju i televiziji, drugo izdanje, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.

Jokanović Mihajlov, Jelica (2017), „Akcenatski sistem srpskog jezika i naš današnji govor“, Bratstvo: Časopis društva „Sveti Sava“, 21, 39‒52. https://doi.org/10.18485/bratstvo.2017.21.3

Kozomara, Dragomir (2016), „Fonetske i morfološke osobine srpskih posavskih govora između Vrbasa i Ukrine“, Srpski dijalektološki zbornik, LXIII, Beograd, 581–733. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/6134

Nikolić, Berislav (1969), „Ka osnovama akcentuacije istočnohercegoačkog dijalekta“, Naš jezik, 17, 155‒169. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/5091

Peco, Asim (1980), Osnovi akcentologije srpskohrvatskog jezika, Beograd: Naučna knjiga.

Peco, Asim (2002), „Za reformu naše standardne akcentuacije“, Beograd: MSC, Naučni sastanak slavista u Vukove dane, 30/1, 69–72.

Petrović, Dragoljub, Snežana Gudurić (2010), Fonologija srpskoga jezika, Beograd: Institut za srpski jezik SANU, Beogradska knjiga, Matica srpska.

Stevanović, Mihailo (1963), „Za čuvanje akcenatskog sistema književnog jezika“, Naš jezik, 13, 1‒10. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/8297

Varošanec Škarić, Gordana (2003), Prenošenje silaznih naglasaka na proklitiku u općem prihvaćenom hrvatskom izgovoru, Govor 20/1-2, 469‒489. https://hrcak.srce.hr/179692