CREATING AS DECEPTION: THE CONCEPT OF ‘CULTURE OF ERASUREʼ IN MURIEL SPARKʼS NOVEL THE FINISHING SCHOOL

Božica M.  Jović

doi:10.21618/fil2124358j

Autori

Božica M. Jović Univerzitet u Istočnom Sarajevu Filozofski fakultet

DOI:

https://doi.org/10.21618/fil2124358j

Ključne reči:

Mjuriel Spark, „kultura brisanja”, imaginacija, tradicija

Apstrakt

Ovaj rad predstavlja pokušaj da se posljednji objavljeni roman velike škotske spisateljice Mjuriel Spark (1918–2006), Te Finishing School (2004), sagleda kroz prizmu postmodernističkog pristupa nacionalnom identitetu, pitanju uloge umjetnosti u savremenom svijetu, kao i relevantnosti humanističkog sagledavanja pozicije čovjeka u postindustrijskom, potrošačkom društvu. Nacionalni identitet sagledava se kroz kulturološku analizu određenog evropskog prostora, kao i kroz istorijsku uslovljenost takve određene kulture. Naročita pažnja poklanja se vremenu škotske reformacije, kao ključnog istorijskog događaja koji je uslovio moderni škotski identitet.

Postmodernistički pristup je uveliko koncipiran po principima marksističke kritike u anglofonom svijetu. Kao ključni autor navodi se Fredrik Džejmson. Međutim, savremena kontroverza u pogledu relevantnosti takve kritike, kao i u pogledu tumačenja pojma „postmodernističko” ogleda se u današnjim flozofskim raspravama, na koje rad skromno upućuje.

Metodom detaljnog iščitavanja teksta, roman The Finishing School analizira se kao produkt jednog postmodernog, internacionalnog stvaraoca koji je svojim cjelokupnim opusom istraživao dubinu, odnosno izopačenost svijesti savremenog čovjeka naspram tradicija kao što su humanizam, teološka pitanja ili univerzalno moralno učenje. Međutim, ovaj rad pokušava da dokaže mogućnost spisateljičinog nesvjesnog uklapanja u dati kulturološki obrazac, nastao još u renesansi. Koliko je u tome uspio, ostaje da se vidi.

Reference

Byatt, A. S. (ed.) (1998), Introduction, The Oxford Book of English Short Stories, Oxford: Oxford University Press

Carruthers, Gerald (2009), Scottish Literature, Edinburgh: Edinburgh University Press.

Craig, Cairns (1999), The Modern Scottish Novel: Narrative and the National Imagination, Edinburgh: Edinburgh University Press.

Jameson, Fredric (2001), Postmodernism and Consumer Society, In: Vincent B. Leitch et al. (eds.), The Norton Anthology of Theory and Criticism, New York/London: W. W. Norton and Company, 1960–1974.

Macdonald, Lesley O. (2000), A Unique and Glorious Mission: Women and Presbyterianism in Scotland, 1830-1930, Edinburgh: John Donald.

McHale, Brian (1987), Postmodernist Fiction, New York/London: Methuen.

Rankin, Ian (1994), The Deliberate Cunning of Muriel Spark, In: Gavin Wallace et al. (eds.), The Scottish Novel since the Seventies, Edinburgh: Edinburgh University Press, 41–53.

Spark, Muriel (2016), The Finishing School, Edinburgh: Canongate Books, Kindle Edition.

Stevenson, Randall (1991), Alasdair Gray and the Postmodern, In: Robert Crawford et al (eds.), The Arts of Alasdair Gray, Edinburgh: Edinburgh University Press, 48–61.