OSNOVNE KARAKTERISTIKE ITALIJANSKOG NEOSTANDARDA U DVA SAVREMENA ITALIJANSKA ROMANA (MORFOLOŠKI ASPEKT)

Apstrakt

Ako je standardni italijanski, jezički varijetet koji je kodiran u gramatikama, pod neostandardom podrazumevamo komunikacijske navike govornika, kako govorne, tako i pisane, u neformalnijem jezičkom varijetetu, koje uglavnom gramatike cenzurišu i stigmatizuju, a koje se mogu defnisati kao italiano dell'uso medio (Sabatini 1985). Oslanjajući se na taksonomiju koju su dali Sabatini (1985) i Beruto (2012, 2019), autori rada tražili su prisustvo nestandardnih karakteristika u tekstualnom korpusu koji čine dva savremena italijanska romana: Io e te Nikola Amanitija (IET) i Esco fare due passi Fabia Vola (EFDP). S obzirom na veliki broj primera, istraživanje je bilo ograničeno na morfološki aspekt neostandarda u pronominalnom i glagolskom sistemu. Izvršeno je poređenje dva teksta i dva autora koji se mogu smatrati antipodima: roman priznatog pisca, reditelja i scenariste, dobitnika prestižne italijanske nagrade Strega, i debitantski roman radijskog DJ-a i TV voditelja, koji je izričito usmeren na mladu publiku i koji je prodat u više od 300.000 primeraka. Rezultat ovog poređenja je da su, osim nekoliko razlika, karakteristike neostandarda podjednako prisutne u oba dela, u cilju postizanja komunikativne neposrednosti govornog jezika. Može se zaključiti da su naratori, nezavisno od toga da li su manje ili više iskusni pisci i manje ili više svesni osnovnih elemenata pismenosti, shvatili, predstavili i efekasno reprodukovali važnost i prodor novih oblika italijanskog jezika, koji pretenduju da jednog dana uđu u italijanski standard.